Stanowiska pracy
BEZPIECZEŃSTWO PRACY W ROLNICTWIE INDYWIDUALNYM

 

Profilaktyka chorób odzwierzęcych innych niż odkleszczowe
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 6/2014 str. 12-14

prof. dr hab. Jacek Dutkiewicz dr Angelina Wójcik-Fatla dr Violetta Zając dr Jacek Sroka dr Ewa Cisak Zakład Chorób Odzwierzęcych, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie

W Polsce występuje co najmniej 31 ważnych patogenów (wirusy, bakterie, grzyby, pierwotniaki, robaki), wywołujących zawodowe choroby odzwierzęce inne niż odkleszczowe.

Spośród tych patogenów 9 przekazywanych jest głównie drogą powietrzną, 9 – drogą pokarmową i 13 – drogą kontaktu bezpośredniego przez skórę i/lub błony śluzowe. Najważniejsze kierunki profilaktyki chorób odzwierzęcych obejmują: utrzymywanie czystości w pomieszczeniach dla zwierząt i dokonywanie okresowych dezynfekcji, stosowanie odzieży ochronnej i sprzętu ochrony osobistej, profilaktykę medyczną, wybijanie zagrożonych stad, tępienie gryzoni, szczepienia ochronne ludzi i zwierząt, zachowanie szczególnej ostrożności przy odbieraniu porodów u przeżuwaczy, przestrzeganie zasad higieny przy spożywaniu pokarmów i wody i edukację zdrowotną.



Szkodliwe czynniki biologiczne – ochrona zdrowia pracowników
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 4/2014 str. 6-10

dr hab. n. med. Rafał L. Górny, prof. nadzw. CIOP-PIB mgr inż. Agata Stobnicka Centralny Instytut Ochrony Pracy– Państwowy Instytut Badawczy

Szkodliwe czynniki biologiczne (SCB) stanowią poważne, choć często bagatelizowane zanieczyszczenie środowiska pracy. Brak rutynowej kontroli jakości higienicznej środowiska pracy uwzględniającej obecność czynników biologicznych i wciąż niska świadomość istnienia tego problemu może stworzyć realne i poważne zagrożenie dla zdrowia pracowników. W artykule podano definicję SCB, omówiono powszechność występowania zagrożeń biologicznych, rolę bioaerozoli jako najpowszechniejszej formy ich transportu w środowisku, scharakteryzowano źródła SCB w środowisku pracy, przedstawiono wymogi prawne oraz metody kontroli, oceny narażenia i ryzyka. Przedstawiono też bieżące i nowe wyzwania, jakie stoją dziś przed nauką i techniką, a które mają lub będą miały wpływ na kontrolę i zapobieganie skutkom niekorzystnego oddziaływania SCB na człowieka w środowisku pracy i poza nim.



Zagrożenia biologiczne związane z produkcją zwierzęcą
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 4/2014 str. 14-17

dr n. tech. Anna Ławniczek-Wałczyk dr hab. Rafał L. Górny, prof. nadzw. CIOP-PIB dr n. tech. Małgorzata Gołofit-Szymczak dr n. med. Marcin Cyprowski mgr inż. Agata Stobnicka Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy

Praca w sektorze produkcji zwierzęcej związana jest z codziennym narażeniem na różnorodne szkodliwe czynniki biologiczne, w tym: bakterie, grzyby, ich fragmenty i metabolity, a także alergeny i toksyny pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Czynniki te mogą powodować u osób eksponowanych zoonozy (np. ptasia grypa, borelioza) oraz choroby o podłożu alergizującym i immunotoksycznym (np. alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych i zespół toksyczny wywołany pyłem organicznym). W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia tych niekorzystnych efektów zdrowotnych, niezbędne jest podjęcie przez pracodawców odpowiednich działań prewencyjnych i profilaktycznych.



Profilaktyka chorób odkleszczowych
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 4/2014 str. 21-23

prof. dr hab. Jacek Dutkiewicz dr Ewa Cisak dr Angelina Wójcik-Fatla dr Violetta Zając dr Jacek Sroka Zakład Chorób Odzwierzęcych, Instytut Medycyny Wsi w Lublinie

Chorobami odkleszczowymi nazywamy choroby zakaźne przenoszone za pośrednictwem drobnych pajęczaków, zwanych kleszczami (Ixodida). W Polsce są one wywoływane przez co najmniej 5 gatunków (lub grup gatunków) mikroorganizmów (wirusów, bakterii, pierwotniaków). Spośród nich największe znaczenie ma krętek Borrelia burgdorferi wywołujący boreliozę z Lyme, który jest częstą przyczyną chorób zawodowych u leśników i rolników.

Główne kierunki profilaktyki chorób odkleszczowych obejmują: szczepienia ochronne przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, unikanie spożywania surowego mleka, stosowanie odpowiedniej odzieży ochronnej podczas pracy w lesie lub na obrzeżach lasu, przegląd ciała i wzięcie natrysku po powrocie z pracy w lesie, szybkie i umiejętne usuwanie kleszczy przyssanych do ciała, stosowanie repelentów, edukację zdrowotną, opiekę medyczną nad zagrożonymi pracownikami leśnictwa i rolnictwa, działania prewencyjne ze strony  pionu bhp  lasów państwowych, redukcję liczebności kleszczy w środowisku naturalnym.



Wpływ chemicznych środków ochrony roślin na zdrowie dzieci
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 12/2013 str. 22-24

dr Bartosz Piechowicz Uniwersytet Rzeszowski, Zakład Ekotoksykologii, Pozawydziałowy Zamiejscowy Instytut Biotechnologii Stosowanej i Nauk Podstawowych

Środki ochrony roślin, na które człowiek narażony był w młodości, mogą wywoływać negatywne skutki u poczętych przez niego dzieci. Szkodliwy wpływ tych substancji na potomnych pogłębia się znacznie w przypadku narażenia kobiet w okresie ciąży oraz niemowląt i małych dzieci, u których mechanizmy detoksykacji pestycydów nie są jeszcze w pełni poznane. Artykuł  omawia ryzyko stosowania środków ochrony roślin przez dorosłych i ich wpływ na zdrowie potomstwa na różnych etapach rozwoju.



Jak zapobiegać wypadkom w rolnictwie indywidualnym?
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 7/2012 str. 8-11

Dr Inż. Anna Groborz Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

W artykule przedstawiono podstawowe kierunki działań jakie rolnicy powinni podjąć w celu poprawy swojego bezpieczeństwa pracy, a także zminimalizowania narażenia na zagrożenia osób postronnych, zamieszkujących to samo gospodarstwo lub w nim pracujących. Rolnictwo jest jednym z najbardziej wypadkowych sektorów gospodarki i pomimo tendencji malejącej występowania wypadków śmiertelnych, należy propagować działania prewencyjne, takie jak: uczestnictwo w szkoleniach w zakresie bezpieczeństwa pracy, kształcenie nawyku stosowania prawidłowych technik pracy podczas podnoszenia i przemieszczania ciężkich przedmiotów, utrzymywanie bezpiecznego miejsca pracy oraz stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej.



Przyczyny techniczne wypadków w rolnictwie indywidualnym w 2010 roku
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 4/2012 str. 26-28

Dr Inż. Anna Groborz Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

W artykule opisano charakterystykę wypadków w rolnictwie z przyczyn technicznych, do których doszło w polskich gospodarstwach indywidualnych w 2010 roku. W analizie uwzględniono wszystkie wypadki zgłoszone do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, których postępowanie dowodowe zostało zakończone do końca 2010 roku. Podano zalecenia dla rolników, których należy przestrzegać podczas pracy z użyciem środków technicznych, czyli maszyn, urządzeń i narzędzi rolniczych. Zalecenia te będą przydatne dla inżynierów i specjalistów BHP, inspektorów do spraw prewencji wypadkowej czy też nauczycieli i uczniów szkół rolniczych



Zagrożenia wynikające ze stosowania chemicznych środków ochrony roślin
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 3/2012 str. 5-7

Dr Bartosz Piechowicz Mgr Kinga Stawarczyk Mgr Michał Stawarczyk Uniwersytet Rzeszowski

Chemiczne środki ochrony roślin należą do substancji, które w razie przedostania się do organizmu zagrażają zdrowiu i życiu człowieka. Nieumiejętne stosowanie tych preparatów może przyczynić się do wystąpienia wielu niepożądanych efektów zarówno u osób je stosujących, jak i u ich przyszłych pokoleń. W artykule zostały omówione niekorzystne skutki stosowania chemicznych środków ochrony roślin oraz podstawowe zasady pracy z tego typu substancjami.



Pestycydy w rolnictwie światowym - przegląd wybranych badań
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 3/2012 str. 8-11

Dr N. Med. Lucyna Kapka-Skrzypczak Instytut Medycyny Wsi Im. W. Chodźki W Lublinie Mgr Małgorzata Cyranka Instytut Medycyny Wsi Im. W. Chodźki W Lublinie Dr N. Med. Przemysław Biliński Główny Inspektorat Sanitarny W Warszawie Prof. Dr Hab. Marcin Kruszewski Instytut Medycyny Wsi Im. W. Chodźki W Lublinie

W artykule, powołując się na oryginalne publikacje, scharakteryzowano sposoby i częstotliwość wykorzystywania pestycydów na świecie. Uwzględniono także doniesienia dotyczące pośredniej ekspozycji na pestycydy domowników niezatrudnionych w rolnictwie. Problem ujęto w kontekście przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy z pestycydami.



Zagrożenia biologiczne na przemysłowej fermie drobiu - wyniki badań
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 7-8/2009 str. 16-19

Dr Inż. Iwona Romanowska-Słomka, Prof. Dr Hab. Inż. Janusz Mirosławski Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy Katowice

W artykule przedstawiono wyniki badań środowiska pracy na przemysłowej fermie tuczu brojlerów. Występujące w pomieszczeniach kurników szkodliwe czynniki biologiczne to bakterie oraz grzyby zakwalifikowane do 2. grupy zagrożenia. Stężenia bioaerozolu bakteryjnego pod koniec tuczu przekraczały dopuszczalny poziom stężeń zalecanych dla środowiska pracy. Środowisko pracy ocenia się jako mogące wpływać negatywnie na zdrowie człowieka.



Odory w środowisku pracy rolnika-hodowcy. Źródła, zagrożenia, usuwanie
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 2/2008 str. 10-13

Doc. Dr Hab. Zbigniew Makles, Dr Inż. Wojciech Domański Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

Środowisko pracy rolnika-hodowcy, nie jest wolne od zagrożeń powodowanych obecnością wielu czynników natury chemicznej, biologicznej, fizycznej. Wyjątkowo niebezpieczne są substancje chemiczne emitowane do powietrza pomieszczeń inwentarskich z materiału biologicznego : obornika, gnojówki i gnojowicy, charakteryzujące się nieprzyjemnym zapachem. W artykule wymieniono źródła powstawania i emisji substancji złowonnych, zagrożenia jakie stwarzają dla człowieka oraz sposoby ich usuwania z powietrza.


Zagrożenie pożarowe i wybuchowe w przemyśle zbożowo-młynarskim
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 11/2003 str. 18-20

Mgr. Tomasz Sawicki Biegły Sądowy Z Zakresu Pożarnictwa Sąd Okręgowy W Legnicy

W artykule podjęto próbę przybliżenia zagadnień związanych z zagrożeniem pożarowym i wybuchowym w przemyśle zbożowo-młynarskim podczas przerabiania i magazynowania zbóż w postaci rozdrobnionej. Omówiono charakterystyczne procesy samozapalenia zbóż oraz procesy czyszczenia i rozdrabniania ziarna powodujące wybuch, właściwości fizykochemiczne niektórych produktów zbożowych, charakterystyki energetycznych źródeł ciepła powodujących pożary oraz faktyczne przykłady pożarów i wybuchów.


Klasyfikacja typowych prac rolniczych według narażenia rolnika na działanie pyłu - zalecenia profilaktyczne
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 10/2002 str. 22-25

Drn. Techn. Anna Mołocznik Instytut Medycyny Wsi Im. Witolda Chodżki

"Artykuł przedstawia główne problemy, które są zawarte w broszurze "Klasyfikacja typowych prac rolniczych w gospodarstwach indywidualnych w zależności od poziomu zawodowego narażenia rolnika na działanie pyłu - zalecenia profilaktyczne". Pył rolniczy omówiony jest w aspekcie źródeł pyłu, właściwości chorobotwórczych jego składników, poziomu zapylenia przy pracach rolniczych, rocznej ekspozycji rolnika na pył w gospodarstwach o różnych profilach produkcji oraz technicznej, technologicznej i zdrowotnej profilaktyki."


Charakterystyka stopnia zmienności ekspozycji na hałas rolnika indywidualnego - propozycje metodyczne
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 9/2002 str. 19-21

Doc. Dr Hab. Leszek Solecki Instytut Medycyny Wsi Im. Witolda Chodżki

"Instytut Medycyny Wsi przeprowadził w 31 wybranych gospodarstwach indywidualnych pomiary hałasu emitowanego przez pojazdy i maszyny rolnicze, na który narażeni są rolnicy. W artykule przedstawiono wyniki tych badań oraz propozycje metodyczne dotyczące całorocznego monitoringu ekspozycji rolników na hałas."


Środki ochrony indywidualnej stosowane w rolnictwie
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 7-8/2001 str. 34-38

Mgr Inż. Sylwia Krzemińska Mgr Inż. Katarzyna Szczecińska Mgr Krzysztof Makowski Mgr Inż. Adam Pościk Centralny Instytut Ochrony Pracy

Zagrożenia środkami ochrony roślin Stosowanie chemicznych środków ochrony roślin oprócz niewątpliwych korzyści zagraża zdrowiu pracowników stykających się z nimi. Eliminacja zagrożeń związanych ze stosowaniem środków ochrony roślin nie jest w praktyce możliwa; konieczne jest zatem zaopatrzenie pracowników w odpowiednie środki ochrony indywidualnej. Środki te tylko wtedy zabezpieczaj ą pracowników przed zagrożeniami, jeżeli mają odpowiednie właściwości ochronne i użytkowe, potwierdzone przez kompleksowe badania obejmujące m.in.: odporność na działanie substancji chemicznych, właściwości fizykomechaniczne i biofizyczne. Ocena właściwości ochronnych i użytkowych możliwa jest przez wyznaczanie odpowiednich parametrów oraz porównanie ich z wymaganiami przedstawionymi w kryteriach oceny dla tego rodzaju środków. Podstawowym założeniem przyjętym podczas opracowywania wymagań i metod badań było kompleksowe spojrzenie na ochronę pracownika, przy uwzględnieniu wszystkich rodzajów zagrożeń występujących podczas pracy ze środkami ochrony roślin oraz wszystkich niezbędnych do ochrony grup środków ochrony indywidualnej. (...)


Zagrożenie pyłem kobiet w rodzinnych gospodarstwach rolniczych
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 5/2001 str. 14-16

Dr N. Tech. Anna Mołocznik Instytut Medycyny Wsi Im. W.Chodżki W Lublinie

Badania przeprowadzone w dziesięciu gospodarstwach rodzinnych, prowadzących produkcje mieszaną wykazały aktywne współuczestnictwo kobiet w prowadzeniu gospodarstw. Prace wykonywane przez kobiety koncentrują się w obrębie obejścia - głównie obrządek inwentarza, w polu natomiast są to przede wszystkim ręczne prace pielęgnacyjne oraz prace pomocnicze przy zbiorze płodów rolnych.


Ocena higieniczna zapylenia w środowisku pracy rolnika
"Bezpieczeństwo Pracy - Nauka i Praktyka" 6/1999 str. 29-31

Dr N. Tech. Anna Mołocznik Instytut Medycyny Wsi Im. W.Chodżki W Lublinie

Higiena pracy, łącząca w sobie wszelkie działania zmierzające do ochrony pracującego przed utratą zdrowia w wyniku oddziaływania różnych czynników związanych z charakterem pracy oraz z materialnym i społecznym środowiskiem pracy, w warunkach polskich funkcjonuje w odniesieniu do stanowisk przemysłowych. Rolnicze środowisko pracy, zwłaszcza w sferze gospodarstw indywidualnych, stanowi otwarty problem higieniczny zarówno pod względem metodycznym, jak i organizacyjno-prawnym. Pył jest tym czynnikiem, który towarzyszy najczęściej rolnikowi w jego pracy. Definicja funkcjonująca w Unii Europejskiej określa pył jako dyspersyjne rozmieszczenie substancji stałych w powietrzu, powstałe w wyniku procesów mechanicznych lub na skutek poruszania tej substancji. (...)