Misją Instytutu jest dzialalność naukowo-badawcza prowadząca do nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych użytecznych w kształtowaniu warunków pracy zgodnych z zasadami bezpieczeństwa pracy i ergonomii oraz ustalanie podstaw naukowych do właściwego ukierunkowywania polityki społeczno-ekonomicznej państwa w tym zakresie.
Statystyka wypadków przy pracy |
Stosowanie środków ochrony indywidualnej |
Wymagania prawne dotyczące środków ochrony indywidualnej |
Zasady oceny zgodności środków ochrony indywidualnej |
Ogólne zasady doboru środków ochrony indywidualnej |
Metody doboru środków ochrony indywidualnej |
Grupy czynników szkodliwych |
Typy środków ochrony indywidualnej |
Zasady znakowania |
ZASTOSOWANIE ZNAKÓW BEZPIECZEŃSTWA NA STANOWISKACH PRACY |
Ze względu na to, że środki ochrony indywidualnej bardzo często wywołują u użytkowników uczucie dyskomfortu, konieczność ich noszenia przez cały czas trwania zmiany roboczej może powodować negowanie przez pracowników przydatności tych środków.
W rzeczywistości narażenie na czynniki niebezpieczne i szkodliwe występuje często jedynie przy wykonywaniu niektórych czynności zawodowych (np. podczas obsługi maszyn) lub w określonych pomieszczeniach (np. narażenie na hałas lub pyły przy obsłudze lini technologicznych) i są krótkotrwałe. Rozwiązaniem tego problemu jest wprowadzenie i oznakowanie stref zagrożenia, w których pracownicy zobowiązani są do stosowania środków ochrony indywidualnej, przy wykonywaniu określonych czynności zawodowych.
W Unii Europejskiej minimalne wymagania dotyczące stosowania barw i znaków bezpieczeństwa określa Dyrektywa 92/58/EWG [1] w sprawie minimalnych wymagań dla zapewnienia znaków bezpieczeństwa i/lub higieny pracy. Postanowienia tej dyrektywy zostały przeniesione do prawa polskiego na mocy rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy [2].
Obowiązek stosowania znaków bezpieczeństwa przewidują także inne przepisy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, np.:
|
Szczegółowe wymagania dotyczące barw, znaków i sygnałów bezpieczeństwa zawarte są w Polskich Normach:
|
Rola barw, znaków i sygnałów bezpieczeństwa
Głównym zadaniem znaków, barw i sygnałów bezpieczeństwa jest informowanie pracowników o występujących w danym zakładzie pracy zagrożeniach. Wszystkie miejsca zakładu, w których występują zagrożenia powinny być oznakowane widocznymi znakami lub barwami bezpieczeństwa.
Przed zastosowaniem znaków i barw bezpieczeństwa w konkretnym miejscu w zakładzie należy:
|
Pracodawca ma obowiązek zastosowania w przedsiębiorstwie barw, znaków lub sygnałów bezpieczeństwa wszędzie tam, gdzie nie można zlikwidować zagrożenia przez zastosowanie środków ochrony zbiorowej lub innych środków stosowanych w organizacji pracy. Powinien on również zapewnić pracownikom informacje dotyczące ich stosowania [2] .
W zależności od potrzeb powinno się zastosować:
|
Informacje dotyczące stosowania barw, znaków i sygnałów bezpieczeństwa (np. w formie instrukcji przekazywanych podczas szkoleń wstępnych i okresowych) powinny obejmować:
|
Pracownicy i ich przedstawiciele powinni uczestniczyć w konsultacjach dotyczących stosowania barw i znaków bezpieczeństwa w zakładzie pracy. Powinni przede wszystkim otrzymywać:
|
Sposób przekazania tego typu instrukcji uzależniony jest m.in. od wielkości przedsiębiorstwa oraz panujących w nim zwyczajów. Instrukcje mogą np. przybrać formę tablic informacyjnych, ulotek rozdawanych pracownikom podczas szkoleń okresowych lub mogą zostać przekazane ustnie.
W zależności od potrzeb, znaki bezpieczeństwa powinny być:
|
Zasady stosowania znaków i sygnałów bezpieczeństwa
Liczba i umiejscowienie znaków i sygnałów bezpieczeństwa powinno być uzależnione od wielkości terenu, na którym są one stosowane oraz od rodzajów i poziomu występujących zagrożeń.
Znaki zakazu, ostrzegawcze, nakazu, ewakuacyjne i informacyjne powinny być stosowane jako znaki stałe.
Stosowane w zakładzie pracy znaki i sygnały bezpieczeństwa powinny być odpowiednio czytelne, widoczne i słyszalne. Ich czytelność, widoczność i słyszalność nie może być zmniejszana przez:
|
Jeśli zdolność słyszenia lub widzenia pracowników jest ograniczona, w szczególności w związku ze stosowaniem środków ochrony indywidualnej, znaki i sygnały bezpieczeństwa powinny być dostosowane do możliwości percepcyjnych pracowników.
Przykłady znaków ostrzegawczych oraz znaków nakazu, dotyczących identyfikacji zagrożeń na stanowiskach pracy oraz stosowania środków ochrony indywidualnej podano w tabelach 1 i 2.
Tabela 1. Wybrane znaki ostrzegawcze (ostrzegające przed czynnikami szkodliwymi i niebezpiecznymi) stosowane na stanowiskach pracy
Znak | Znaczenie znaku | Grupa czynników szkodliwych i niebezpiecznych |
Ostrzeżenie przed niebezpieczeństwem zatrucia substancjami toksycznymi | Czynniki chemiczne | |
Ostrzeżenie przed substancjami żrącymi | Czynniki chemiczne | |
Ostrzeżenie przed substancjami radioaktywnymi i promieniowaniem jonizującym | Promieniowanie jonizujące | |
Ostrzeżenie przed wiszącymi przedmiotami | Czynniki mechaniczne | |
Ostrzeżenie przed urządzeniami do transportu poziomego | Czynniki mechaniczne | |
Ostrzeżenie przed porażeniem prądem elektrycznym | Czynniki elektryczne | |
Ostrzeżenie przed promieniowaniem laserowym | Promieniowanie optyczne | |
Ostrzeżenie przed niebezpieczeństwem uszkodzenia głowy | Czynniki mechaniczne | |
Ostrzeżenie przed śliską nawierzchnią | Czynniki mechaniczne | |
> |
Ostrzeżenie przed silnym polem magnetycznym | Promieniowanie elektromagnetyczne |
Ostrzeżenie przed skażeniem biologicznym | Czynniki biologiczne |
Tabela 2. Wybrane znaki nakazu, dotyczące stosowania środków ochrony indywidualnej na stanowiskach pracy
Znak | Znaczenie znaku | Grupa środków ochrony indywidualnej |
Nakaz stosowania ochrony oczu | Środki ochrony oczu i twarzy | |
Nakaz stosowania ochrony głowy | Sprzęt ochrony głowy | |
Nakaz stosowania ochrony słuchu | Sprzęt ochrony słuchu | |
Nakaz stosowania ochrony dróg oddechowych | Sprzęt ochrony układu oddechowego | |
Nakaz stosowania ochrony nóg | Środki ochrony nóg | |
Nakaz stosowania ochron rąk | Środki ochrony rąk | |
Nakaz stosowania ochrony twarzy | Środki ochrony oczu i twarzy | |
Nakaz stosowania sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości | Sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości |
Literatura
1 Dyrektywa 92/58/EWG w sprawie minimalnych wymagań dla zapewnienia znaków bezpieczeństwa i/lub higieny pracy
2 Obwieszczenie Ministra Gospodarki , Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r., w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 169 Poz 1650).
3. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 29 maja 2003 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa (Dz.U. nr 107, poz. 1004),
4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 2 kwietnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa pracy i higieny pracy przy zabezpieczeniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest (Dz.U. nr 45, poz. 280).
Certyfikacji środków ochrony indywidualnej
Środki ochrony
indywidualnej - ARTYKUŁY
DOBÓR środków
ochrony indywidualnej
Środki ochrony
indywidualnej w MŚP
Monitorowanie ZUŻYCIA środków
ochrony indywidualnej
OBRÓT środkami ochrony
indywidualnej do użytku
pozazawodowego
Środki ochrony skóry
- wymagania, dobór, stosowanie
PORADNIK (pdf)